0 تا 100 ارتقا شغلی چیست؟ + اهمیت ارتقاء شغلی کارمندان
این مقاله از سه بخش آمادگی برای ارتقا شغلی، انواع ارتقاء شغلی و اهمیت ارتقاء شغلی کارمندان تشکیل شده است و به سوالات زیر پاسخ میدهد : ارتقاء شغلی و پیشرفت مسیر شغلی چیست، چه تفاوتهایی با هم دارند؟ چگونه ارتقاء شغلی به پیشرفت مسیر شغلی منجر میشود و در آن تاثیرگذار است؟ انواع ارتقا شغلی چیست؟ اهمیت ارتقاء شغلی کارمندان در محیط کار از چه جنبههایی قابل بررسی است و چه تاثیری بر سازمان و عملکرد آن دارد؟
موقعیت شغلی نقش محوری و تعیینکننده در پیشرفت مسیر شغلی و ارتقاء شغلی دارد. کارکنان از روشهای مختلف به پیشرفتهای شغلی دست مییابند. بهعهدهگرفتن مسئولیتهای اضافی، تکمیل کارها و پروژههای بالاتر از حد متوسط، ارتقاء دانش و تجربه ( مرتبط با شغل که به مهارتهای جدید بیفزاید ) و بکارگیری و بهبود مهارتهای شغلی که به دستاوردهای مهم منجر شود، همگی باعث ارتقاء شغلی میشوند.
ارتقاء شغلی طی یک فرآیند در رده شغلی فرد باعث ایجاد بهبود رده شغلی او میشود. مسلم است که عامل ارتقاء شغلی، خود فرد شاغل است و در درجه اول، او باید برای این تغییر در مسیر شغلی آماده باشد، اما محیط کار و وضعیت و شرایط آن، نقش بسیار مهمی در این ارتقاء دارند و میتوانند زمینه های مورد نیاز و مناسب را برای ارتقاء شغلی فراهم کنند.
انگیزه و محرک ارتقاء شغلی میتواند خود فرد یا سازمان باشد. در صورتی که خود فرد، محرک ارتقاء شغلی باشد، تصمیمگیرنده این تغییر، خود او است. گاهی اوقات، انگیزه و محرک ارتقاء شغلی، سازمان است که شخص را مجبور به بهبود وضعیت شغلی کرده است؛ در این صورت، اقتضائات و شرایط بوجودآمده در سازمان صرفاً باعث ارتقاء در مسیر شغلی شخص میشود و البته خود فرد است که با تصمیم نهایی که اتخاذ میکند، باعث ارتقاء شغلی میشود.
بدیهی است تمام کارکنان در محیط کار خود بهدنبال ارتقاء موقعیت شغلی هستند، اما حتی در صورتی که ارتقاء شغلی برای کارکنان فقط با گذشت زمان و سنوات کاری بدست آید، مسلم است که برای آنها نقشها و مسئولیتهای جدید و اضافه بهارمغان میآورد.
ارتقاء شغلی برای یک فرد شاغل زمانی اتفاق میافتد که در سطوح سلسلهمراتب سازمانی ارتقا یابد که با ارتقاء موقعیت شغلی، سِمَت یا منصب سازمانی او به موقعیتی بالاتر ارتقاء مییابد؛ البته این ارتقاء شغلی همراه با اختیارات، مسئولیتها و شرح وظایف بیشتر است. بنابراین، ارتقاء شغلی فرآیند یا تغییری است که به بهبود موقعیت شغلی در مسیر شغلی او در سازمان منجر میشود. برای مثال، یک تحلیلگر کسبوکار کمسابقه ممکن است با کسب تجربه و مهارتهای لازم درجستجوی یافتن شغل تحلیلگر کسبوکار ارشد باشد.
پیشرفت، انواع و جنبههای گوناگونی دارد، به جنبههای توسعه فردی و اجتماعی مربوط میشود و بسیار گسترده است. ارتقاء شغلی از جنبههای مختلفی با پیشرفت تفاوت دارد. ارتقاء شغلی یک نوع پیشرفت فردی ( در مسیر شغلی ) است که تنها با پیشرفت در سطوح سلسلهمراتب سازمان ( به سطوح بالاتر ) حاصل میشود، در حالی که پیشرفت در مسیر شغلی با کسب دانش و تجربه بیشتر و توسعه درکی عمیقتر از نقش فرد در سازمان و شرح وظایف و امور محوله بدست میآید.
پیشرفت در مسیر شغلی میتواند با افزایش حقوق و مزایا همراه باشد یا همراه نباشد، اما ارتقاء شغلی اغلب با افزایش حقوق و مزایا همراه است.
ارتقا شغلی:
بخش 1 : آمادگی برای ارتقاء شغلی
در شخصیت فرد باید نقاط قوت و امتیازاتی وجود داشته باشند تا بتوانند در ارتقاء شغلی او متقاعدکننده باشند.
با روشهای زیر برای ارتقاء شغلی آماده شوید :
– اعتماد افراد مافوق را جلب کنید
بهترین و آسانترین روش متقاعدکردن دیگران برای ارتقاء شغلی، جلب اعتماد و اطمینان آنها ( بهویژه افراد مافوق ) است؛ با این روش افراد مافوق بهسادگی بر زمینههایی تمرکز و توجه میکنند که زمینهساز و عامل ارتقاء و پیشرفت به سطوح بالاتر موقعیتهای شغلی هستند.
– تصویری روشن و شفاف از عملکرد خود ارائه دهید
در کار خود در هر موقعیت و سِمَتی که هستید بهگونهای عمل کنید که تصویری روشن به دیگران ( بهویژه افرادی که گزارش عملکرد خود را به آنها میدهید ) ارائه دهید تا بتوانند عملکرد شما را ارزیابی کنند. تا بازدهی و عملکرد شما نتواند بهدرستی و بهطور دقیق ارزیابی و بررسی شود، ارتقاء شغلی امکانپذیر نخواهد بود.
– نقش “فرد تمامکننده” را در انجام وظایف محوله داشته باشید
وظایف و پروژههای محوله را از ابتدا تا انتها بهدرستی و بهطور کامل انجام دهید تا شایستگی و مهارت شما به تمامی افراد شرکت ثابت شود و جایگاه شغلی و حرفهای شما نیز بهعنوان عضوی حیاتی از سازمان ( که بههیچوجه نمیتوان از آن صرفنظر کرد ) تثبیت شود؛ این ویژگی امتیاز مثبت و انگیزه بسیار مهمی برای ارتقاء شغلی است.
– نگرشی مثبت داشته باشید
همواره نسبت به کار و مسائل آن نگرشی مثبت و از نظر منطقی خوشبینانه داشته باشید تا روحیه و توان کاری تقویت شود؛ با چنین روحیه، طرزفکر و نگرشی، درسگرفتن از اشتباهات، روبروشدن با چالشها و حل مشکلات همیشه بسیار آسانتر خواهد بود.
– به توسعه تواناییها و عملکرد دیگران کمک کنید
کارکنان در محیط کار با کار و نحوه انجام آن و ارتباط و تعامل با دیگران بهطور متقابل بر عملکرد و کارایی دیگران تاثیر میگذارند. با مشارکت فعال، داشتن احساس همکاری و تعامل سازنده در محیط کار، علاوه بر گسترش تواناییها و مشارکت خود در انجام کارها، این حس و تعهد همکاری را نیز در دیگران ایجاد میکنید.
– افراد تصمیمگیرنده را از قصد خود برای ارتقاء شغلی آگاه کنید
مدیران و افراد تصمیمگیرنده را از عزم و قصد خود برای ارتقاء شغلی آگاه کنید؛ شاید اصلاً آنها از عزم و تصمیم شما اطلاعی نداشته باشند. حتماً در رفتار و عملکرد خود بهطور دقیق بازبینی کنید تا با برطرف کردن نقاط ضعف، معایب و کاستیها به بهترین نحو در تصمیمگیری مدیران در ارتقاء شغلی خود تاثیرگذار باشید.
– برای ارتقاء شغلی اشتیاق داشته باشید
پیشرفت در مسیر شغلی را همواره سرلوحه فعالیتها و اهداف خود قرار دهید. بدیهی است علاقهمندی همیشگی به یک موقعیت شغلی با مسئولیتهای آن حوزه در مسیر شغلی روندی نادرست نیست، اما نباید منجر به فرسودگی شغلی و عدم پیشرفت شود. برای ارتقاء شغلی، اشتیاق، خضوع و پشتکار داشته باشید و هرگز ناامید نشوید؛ در این مسیر، ارزشهای واقعی خود را بهخوبی نشان دهید و در فعالیتهای شغلی بر این ارزشها کاملاً متمرکز شوید.
– تعهد به وظایف را در عمل نشان دهید
در هر موقعیت و رده شغلی و نقشی که هستید، به شرح وظایف شغلی خود واقعاً متعهد باشید و همواره از تلاش برای افزایش کیفیت کار، روابط کاری سالم و سازنده با کارکنان دیگر و توسعه و ارتقاء آنها دریغ نکنید.
– تفکر و ذهنیت خلاقانه و نوآورانه داشته باشید
ابتکار، انعطافپذیری و طرز تفکر خلاقانه و نوآورانه در انجام کارها همیشه در مشکلات و چالشها کارگشا هستند و نوید راهکارهای مناسب و کاربردپذیر میدهند.
– استثنایی، متمایز و منحصربفرد باشید
ارتقاء شغلی در هر طبقه یا رده شغلی مستلزم تمایز و منحصربفردبودن است تا فرد را برای تغییر در مسیر شغلی بهطور برجسته متمایز کند و این تمایز باید بهواسطه صلاحیتها و توانمندیهای فرد در سازمان کاملاً مشهود باشد.
ارزشها و صلاحیتهای خود را در چهارچوب مجموعه توانمندیها و نیازمندیهای مورد نیاز شرح وظایف به طور کامل بشناسید و با شناختی دقیق، کامل و همه جانبه از شخصیت خود و پیشنیازهای ارتقاء شغلی برای آن اقدام کنید.
بخش 2 : انواع ارتقاء شغلی
ارتقاء شغلی انواع مختلفی دارد که مهمترین انواع ارتقاء شغلی در ادامه توضیح داده شدهاند.
– ارتقاء شغلی بر اساس زمان
در این نوع ارتقاء شغلی، موقعیت شغلی فرد پس از چند سال و بدون رقابت ارتقاء مییابد.
– ارتقاء شغلی به دلیل موفقیت در انجام وظایف محوله و کسب دستاوردها
این نوع ارتقاء شغلی بدون رقابت و با افزایش توان و ظرفیت فرد در انجام وظایف محوله یا کسب نتایج درخشان و دستاوردهای حرفهای اتفاق میافتد.
– ارتقاء شغلی به دلیل قبول مسئولیتهای اضافی
در این نوع ارتقاء شغلی، فرد حجم وظایف و مسئولیتهای بیشتری میپذیرد و در مسیر شغلی خود ارتقاء مییابد.
– ارتقاء شغلی بر اساس اقتضائات سازمانی
گاهی اوقات، ارتقاء شغلی بدون رقابت و با ایجاد موقعیت یا شرایط و بر اساس سیاست و اقتضائات سازمان که دقیقاً برنامهریزی شده است، اتفاق میافتد.
– ارتقاء شغلی بر اساس شایستگی
ارتقاء شغلی بر اساس لیاقت، شایستگی و مهارتهای افراد همراه با رقابت به افراد اعطا میشود.
– ارتقاء شغلی به دلیل ارشد بودن
در برخی موارد، سازمان شرایط یا صلاحیتهایی را برای ارشد بودن تعیین میکند و ارتقاء شغلی بر اساس عوامل لازم برای ارشدیت کسب میشود.
بخش 3 : اهمیت ارتقاء شغلی کارمندان
درست است که ارتقاء شغلی، بهبود وضعیت و مسیر شغلی کارکنان است، اما ارتقاء شغلی و اهمیت ارتقاء شغلی کارمندان در سازمانها از جنبهها و شئونات گوناگونی قابل بررسی است.
اهمیت ارتقاء شغلی کارمندان و تاثیرات مثبت و سازنده آن از جنبههای مختلف بر هیچ مدیر و مقام تصمیمگیرنده سازمانی پوشیده نیست.
اهمیت ارتقاء شغلی کارمندان از جنبههای فراوانی برای هر سازمانی دارای مزایا و منافع است که مهمترین آنها در ادامه اشاره شدهاند.
– بهبود عملکرد
ارتقاء شغلی کارمندان به بهرهوری و بهبود عملکرد سازمان منجر میشود و با فراهم شدن زمینههای ارتقاء شغلی، بهبود عملکرد و بهرهوری سازمان بهسادگی و با سرعت بیشتری تسهیل میشود.
– تقویت انگیزه
با ارتقاء شغلی، انگیزه کارکنان برای انجام کار و انجام وظایف به بهترین نحو افزایش مییابد. با تقویت انگیزه، حس تعلق به کار و وفاداری به سازمان نیز افزایش مییابد.
– حفظ کارکنان بالیاقت
کارکنان شایسته و ماهر با ایجاد حس تعلق و وفاداری ناشی از ارتقاء شغلی با عملکرد عالی باعث ایجاد ثبات و موفقیت در سازمان میشوند.
– ایجاد روحیه رقابتی
محیط کار سالم با فراهم شدن امکان رقابت سالم و محیط مناسب و مستعد ایجاد میشود و کارکنان در چنین فضایی با روحیه رقابتی که محرکی قدرتمندی برای تلاش و کار بیشتر با کیفیت بالاتر است به افزایش بهرهوری سازمان کمک میکنند.
– ایجاد رضایت مندی
ارتقاء شغلی با ایجاد حس خوشایندی که برای کارکنان به ارمغان میآورد عاملی بسیار مهم در جلوگیری از ایجاد احساس نارضایتی شغلی کارکنان و رضایتمندی شغلی است.
ارتقاء شغلی در تمامی سازمانها برای کارمندان اهمیت ویژهای دارد. ارتقاء شغلی و اهمیت ارتقاء شغلی کارمندان از زوایای مختلفی قابل بررسی است که امروزه، بخش قابل توجهی از تلاش و زمان مدیران را به خود اختصاص داده است.
نتیجه گیری
با تقویت مجموعه رفتارها، خصوصیات و ویژگی هایی که فرهنگ توسعه و پیشرفت کار را تشکیل میدهند و باعث مشارکت سازنده و همافزایی میشوند و با تمرکز بر این نوع رفتارها و بهطور کلی این فرهنگ کاری می توانید در مسیر شغلی خود پیشرفت کنید. ارتقاء شغلی نیز یک نوع توسعه و پیشرفت کاری است؛ با رعایت شرایط و ملاحظات ضروری برای این فرآیند و تغییر اساسی و مهم آماده شوید.
پاسخها