آشنایی با AI Overviews و راه‌ کار های سئو برای دیده‌ شدن در آن

AI Overviews (نمای کلی هوش مصنوعی) یکی از قابلیت‌های جست‌وجوی گوگل است که با استفاده از هوش مصنوعی مولد (generative AI)، یک خلاصه‌ کامل از پاسخ‌ پرسش‌های شما را مستقیماً در بالای نتایج جست‌وجو نمایش می‌دهد. این ویژگی به کاربران کمک می‌کند که بدون نیاز به ورود به سایت‌های مختلف، جواب اولیه و کلی به سؤالات خود را به‌سرعت دریافت کنند.

شکل ظاهری AI Overviews به این صورت است:

از زمان معرفی قابلیت AI Overviews در ۱۴ مه ۲۰۲۴، ما زمان زیادی را صرف بررسی و تحلیل عملکرد آن کرده‌ایم تا بفهمیم که چه تأثیری بر حوزه سئو (SEO) دارد.

در این مقاله به سه سؤال کلیدی زیر خواهیم پرداخت:

• AI Overviews دقیقاً چیست و چگونه عمل می‌کند؟
• این قابلیت چه تغییراتی در حوزه سئو ایجاد می‌کند؟
• چگونه می‌توان محتوا را برای حضور مؤثر در AI Overviews بهینه‌سازی کرد؟

ما محتوای این مقاله را به‌صورت مداوم به‌روزرسانی می‌کنیم؛ چون AI Overviews همیشه درحال رشد و تغییر است.

AI Overviews چیست؟

AI Overviews بخش‌های خلاصه‌ای هستند که با استفاده از هوش مصنوعی و براساس عبارت جست‌وجوی شما ایجاد می‌شوند. این بخش‌ها معمولاً در بالای نتایج جست‌وجوی گوگل، بالاتر از لینک‌های معمولی نمایش داده شده و باتوجه به نوع جست‌وجو، قبل یا بعد از تبلیغات (Ads) ظاهر می‌شوند.

ظاهر AI Overviews باتوجه به نوع جست‌وجوی شما متفاوت است. گاهی به‌شکل یک متن کوتاه و خلاصه و گاهی به‌صورت یک جدول یا فهرستی از اطلاعات نشان داده می‌شود. برای مثال، وقتی عبارت «What is SEO» را سرچ می‌کنید، یک نمای کلی و مختصر مشاهده خواهید کرد که نکات اصلی را به‌صورت جمع‌وجور نمایش می‌دهد.

در این نمای کلی، بخش‌هایی به نام Link Cards وجود دارد؛ این بخش‌ها شامل لینک‌هایی می‌شود که با کلیک روی آن‌ها به وب‌سایت‌هایی می‌روید که برای تهیه این محتوا استفاده شده‌اند تا اطلاعات بیشتری درباره موضوع سرچ خود دریافت کنید.

قابلیت AI Overviews فراتر از پاسخ‌گویی به سؤالات ساده است؛ این سیستم سوالات ترکیبی و با جزئیات فراوان را هم به‌درستی تجزیه و تحلیل می‌کند و به آن‌ها پاسخ می‌دهد.
برای مثال، اگر عبارت best cities for tech startups with low cost of living in the U.S را جستجو کنید، AI Overview هم‌زمان به چند مورد توجه می‌کند:

• شهرهایی که برای استارتاپ‌های فناوری مناسب‌ هستند
• هزینه پایین زندگی
• قرار داشتن در ایالات متحده
• مقایسه و رتبه‌بندی گزینه‌ها (یعنی اینکه کدام شهرها «بهترین گزینه» هستند)

به‌جای اینکه هر یک از این موارد را جداگانه جست‌وجو کنید، AI Overview یک جواب کوتاه و کلی را در اختیار شما می‌گذارد که همه این سؤالات را جواب می‌دهد. این قابلیت منظور شما را از یک سؤال طولانی و چندبخشی به‌خوبی متوجه می‌شود و بدون نیاز به تقسیم‌کردن آن، یک پاسخ کلی به آن‌ها می‌دهد.

برای درک بهتر این موضوع، به این مثال در زمینه سفر توجه کنید: اگر عبارت  5day travel itinerary in Andalucia Spain را سرچ کنید، یک برنامه سفر روزانه و کامل را در نتایج جست‌وجو خواهید دید.

شما می‌توانید بدون خارج‌شدن از صفحه، مستقیماً در گوگل این نتایج را تغییر دهید. اگر گزینه‌های پیشنهادی خوب نبود، با دکمه‌های Replace (جایگزین) و Add (افزودن) آن‌ها را تغییر دهید و یا موارد جدیدی اضافه کنید.

همچنین می‌توانید محل اقامت خود را انتخاب کرده و قیمت هتل‌ها را با هم مقایسه کنید و نظرات کاربران دیگر را بخوانید. همه این امکانات در همان صفحه نتایج جست‌وجو دردسترس شما است.

این قابلیت در زمان صرفه‌جویی زیادی می‌کند؛ چون همه اطلاعات موردنیاز در همان صفحه نتایج گوگل دردسترس است. ولی این موضوع برای کسب‌وکارهایی که به ترافیک ارگانیک (یعنی بازدیدهایی که از طریق سرچ و بدون تبلیغات به‌دست می‌آیند) وابسته‌ هستند، نگران‌کننده است.
اگر کاربران بتوانند پاسخ کامل خود را مستقیماً از گوگل بگیرند، دیگر نیازی به مراجعه به وب‌سایت‌های مختلف ندارند. این موضوع باعث کاهش بازدید سایت‌ها و درنهایت کاهش مشتریان بالقوه می‌شود. به‌همین‌دلیل، برای صاحبان وب‌سایت‌ها بسیار مهم است که بدانند AI Overviews چطور روی ترافیک آن‌ها تأثیر می‌گذارد و چگونه می‌تواننند برای حضور بهتر در این فضا، سایت را بهینه‌سازی کنند.

وضعیت فعلی AI Overviews

نکته مهم این است که AI Overviews هنوز در مرحله توسعه و تکامل قرار دارد. این قابلیت ابتدا به‌عنوان بخشی از برنامه آزمایشی گوگل با نام (Search Generative Experience (SGE معرفی شد. از زمان راه‌اندازی آن در ماه مه ۲۰۲۴، به نظر می‌رسد گوگل استفاده از این ویژگی را تاحدی محدود کرده است. درحال حاضر، AI Overviews فقط برای درصد کمی از جست‌وجوها نمایش داده می‌شود. طبق داده‌های Semrush Sensor، این قابلیت فعلاً در ۱.۲۸٪ از جست‌وجوهای کاربران در ایالات متحده ظاهر می‌شود.

به‌روزرسانی سپتامبر ۲۰۲۴: قابلیت AI Overviews حالا در کشورهای آمریکا، بریتانیا، هند، ژاپن، اندونزی، مکزیک و برزیل فعال شده و با زبان رسمی آن کشور پشتیبانی می‌شود. گوگل قصد دارد که تا پایان سال ۲۰۲۴، بیش از یک میلیارد کاربر بتوانند از این قابلیت استفاده کنند.

چرا AI Overviews برای متخصصان سئو مهم است؟

هوش مصنوعی درحال تغییر اساسی نحوه سرچ در اینترنت است و به‌همین‌دلیل، AI Overviews اهمیت ویژه‌ای برای کارشناسان سئو پیدا کرده است. شاید این فناوری در ابتدا با چالش‌ها و نظرات مختلفی روبه‌رو شده باشد، ولی همه این موارد نشان‌دهنده این است که AI Overviews قصد دارد جایگاه دائمی خود را در دنیای جست‌وجو تثبیت کند.

جیم یو، بنیان‌گذار و مدیرعامل شرکت BrightEdge، درباره این تغییر می‌گوید:

«هوش مصنوعی در سرچ، یک تحول اجتناب‌ناپذیر است. با گذشت زمان و پیشرفت آزمایش‌ها، کیفیت و کاربردهای آن به‌طرز چشمگیری بهتر خواهد شد. درحال حاضر برخی خطاها وجود دارد، ولی این فناوری درحال بهینه‌سازی کیفیت جست‌وجو، مدیریت جریان ترافیک و افزایش درآمد تبلیغاتی است.»

این روند فقط محدود به گوگل نیست؛ موتورهای جست‌وجوی دیگر مثل Bing Copilot مایکروسافت هم از فناوری‌های مشابه هوش مصنوعی استفاده می‌کنند. یک چیز واضح است: سرچ‌کردن در مسیر تحول قرار دارد و این تغییرات ماندگار خواهند بود. برای اینکه در این رقابت باقی بمانید، باید از همین حالا خود را برای این تغییرات آماده کنید.
ولی سؤال مهم این است: این فناوری چگونه روی ترافیک طبیعی و ارگانیک سایت شما تأثیر می‌گذارد؟

AI Overviews چگونه روی سئو تاثیر می‌گذارند؟

مثل featured snippets ( پاسخ‌های کوتاه و خلاصه‌شده در بالای نتایج جست‌وجو) و local packs  (لیست کسب‌وکارهای محلی همراه با نقشه )، AI Overviews هم ممکن است شیوه تعامل کاربران با نتایج سرچ را تغییر دهد. این تغییر باعث می‌شود که کاربران پاسخ سوالات خود را کاملاً در صفحه نتایج ببینند و دیگر نیازی به کلیک روی سایت‌ها نداشته باشند.

به این ترتیب، تعداد جست‌وجوهایی که بازدیدکنندگان به جواب می‌رسند و روی هیچ لینکی کلیک نمی‌کنند (یعنی سرچ‌های بدون کلیک) بیشتر خواهد شد.

تصویر شماره 10

با وجود همه این تغییرات، AI Overviews فرصت‌های جدیدی هم پیش روی کسب‌وکارها می‌گذارد. برای کسانی که بتوانند استراتژی‌های خود را با این فناوری تطبیق دهند، این ویژگی یک موقعیت عالی برای دیده‌شدن بیشتر و جذب مخاطبان هدفمند است.

همان‌طور که تیم کامرون-کیتچن از Exposure Ninja می‌گوید:
«خیلی جالبه ببینیم بازاریاب‌ها چطور با این جست‌وجوی پیچیده و ناشناخته (جعبه سیاه) کنار می‌آیند. من واقعاً مشتاقم! ولی می‌دانم بسیاری از کسب‌وکارها میل به تغییر ندارند و همین موضوع باعث می‌شود فرصت برای کسانی که آماده‌اند، بیشتر و بهتر شود.»

گوگل هم درباره این موضوع نظر مثبتی دارد و می‌گوید: داده‌های اولیه نشان می‌دهد AI Overviews باعث شده کاربران بیشتر روی لینک‌ سایت‌هایی که در این بخش‌ها حضور دارند، کلیک کنند.

با AI Overviews، کاربران به‌جای مراجعه به تعداد محدودی سایت، به طیف گسترده‌تری از وب‌سایت‌ها سر می‌زنند تا جواب سوالات پیچیده‌ خود را پیدا کنند. همچنین لینک‌هایی که در بخش AI Overviews نمایش داده می‌شوند، معمولاً بیشتر از زمانی که نتایج به‌صورت یک لیست ساده بودند، کلیک جذب می‌کنند.

با این حال، بعضی از متخصصان سئو نسبت به این موضوع تردید دارند. آن‌ها نگران دقت اطلاعات تولیدشده توسط هوش مصنوعی هستند و این‌که ممکن است AI محتوا را بدون ارجاع درست، از منابع دیگر بردارد. علاوه‌براین، احتمال افت ترافیک سایت‌ها هم یکی از دغدغه‌های جدی آن‌ها است.

گرت ساسمن، مدیر تولید تقاضا در iPullRank، می‌گوید:
«همیشه یک قرارداد نانوشته بین گوگل و سایت‌ها وجود دارد: شما اجازه دارید محتوای ما را ایندکس کنید، ولی درمقابل باید ترافیک به ما بفرستید. AI Overviews به نظر می‌رسد این قرارداد را نقض می‌کند.»

واقعیت این است که AI Overviews هنوز در مراحل اولیه قرار دارد و گوگل به‌طور مداوم در حال به‌روزرسانی و بهبود آن است. فعلاً اوضاع ناپایدار است و مثل  فناوری‌های دیگر مرتبط با هوش مصنوعی، ممکن است خیلی سریع دچار تغییرات اساسی شود. خوشبختانه، دنیای سئو همیشه انعطاف‌پذیر است و بارها خود را با تغییرات بزرگ وفق داده و راه‌حلی برای رشد پیدا کرده است.

در  (نام سایت)، ما ترجیح می‌دهیم روی جنبه‌های مثبت این تحول تمرکز کنیم. اگر با استراتژی درست جلو بروید، این قابلیت بازدیدکنندگان هدفمندتری را به سمت سایت‌ شما جذب می‌کند؛ کاربرانی که واقعاً به محتوای شما علاقه‌مند هستند و احتمال اینکه به مشتری تبدیل شوند (مثلاً خرید کنند یا ثبت‌نام انجام دهند) بیشتر است.

نحوه عملکرد AI Overviews گوگل

AI Overviews با استفاده از یک نسخه ویژه از مدل زبانی پیشرفته گوگل به نام Gemini ساخته شده است. این مدل همراه با سیستم‌هایی مثل Knowledge Graph و الگوریتم‌های رتبه‌بندی گوگل کار می‌کند تا پاسخ‌ دقیق و مفیدی به مخاطبان ارائه دهد.

هر زمان که گوگل تشخیص دهد که یک جواب تولیدشده با هوش مصنوعی به سرچ کمک می‌کند، آن را به‌صورت AI Overviews در نتایج نمایش می‌دهد. فعلاً این ویژگی فقط برای تعداد کمی از جست‌وجوها فعال است، ولی انتظار می‌رود به‌مرور در سرچ‌های بیشتری دیده شود.

AI Overviews برای پاسخ به جست‌وجوهای مختلف به کار می‌رود، مثل:

1. اطلاعاتی (Informational): سوالاتی که به‌دنبال توضیح و آگاهی هستند، مثل «چه نوع سلول‌هایی عمل میتوز (mitosis) را انجام می‌دهند؟»
2. پرسش‌محور (Question-based): سوالاتی که با کلمات پرسشی مثل چرا، چگونه، کی و کجا شروع می‌شوند، مثلاً «کجا می‌توان شفق قطبی را در کانزاس دید؟»
3. برنامه‌ریزی (Planning): سرچ‌هایی که برای سازمان‌دهی و برنامه‌ریزی انجام می‌شوند، مانند «برنامه غذایی یک هفته‌ای برای رژیم Fast.»
4. تجاری (Ecommerce): جست‌وجوهای مربوط به خرید و محصولات، مثل «پرده‌های blackout برای اتاق خواب.»
5. YMYL یا Your Money, Your Life : موضوعات حساس و مهم که نیاز به تخصص دارند، مثل «چگونه در بورس سرمایه‌گذاری کنیم» یا «راه‌های کاهش فشار خون.»

شکل ظاهری AI Overviews

قالب AI Overviews باتوجه به نوع سرچی که انجام می‌دهید، متفاوت است و به شکل‌های زیر نمایش داده می‌شود:

• مقاله‌های کوتاه و توضیحات اطلاعاتی (Mini informational articles):

تصویر شماره 11

راهنمای مرحله‌به‌مرحله (Step-by-step guides):

تصویر شماره 12

جدول‌هایی که با تصاویر همراه هستند (Tables with images):

تصویر شماره 13

جداولی که گزینه‌های مختلف را با هم مقایسه‌ می‌کند (Comparison tables):

تصویر شماره 14

مقالاتی که می‌توانید آن‌ها را ساده‌تر کرده و یا به بخش‌های کوچکتر تقسیم کنید.  (Articles you can simplify or break down)

تصویر شماره 15

نتایجی که می‌توانید با آن‌ها تعامل داشته باشید (Interactive results):

تصویر شماره 16

نتایجی که مخصوص خرید طراحی شده‌اند (Shopping-focused results):

تصویر شماره 17

چطور AI Overviews لینک‌ها را نمایش می‌دهد

AI Overviews لینک‌ها را به شکل‌های مختلفی در اختیار شما قرار می‌دهد:
: این کارت‌ها بخش‌هایی در AI Overviews هستند که با کلیک روی آن‌ها، مستقیم به وب‌سایت‌های مرتبط هدایت می‌شوید.

تصویر شماره 18

در Link Cardها  یک یا چند پیوند قرار دارد که شما را به مقاله‌هایی درباره موضوع اصلی سرچ یا به بخش‌هایی از مطالب کامل‌تر هدایت می‌کند. این لینک‌ها لزوماً جواب مستقیم به سوال شما نمی‌دهند، ولی اطلاعات مرتبط و ارزشمندی در همان زمینه نمایش می‌دهند.

تصویر شماره 19

همچنین ویدیوهای یوتیوب و سایت‌های فروم مانند Quora یا Reddit نیز در لینک‌ها ظاهر می‌شوند.

نمودار خرید گوگل (Google Shopping Graph)

در بسیاری از جستجوهای مربوط به خرید آنلاین، نتایج از طریق Google Shopping Graph در اختیار کاربر قرار می‌گیرند؛ یک سیستم که با کمک یادگیری ماشین (machine learning) طراحی شده است. این نمودار خرید، اطلاعات خود را از منابع مختلفی مثل Google Merchant Center، بررسی‌ نظرات کاربران (reviews) و حتی ویدیوهای یوتیوب جمع‌آوری می‌کند تا تصویر کامل‌تری از محصولات را نشان دهد.

برای مثال، اگر کسی سرچ کند: «چه کتاب‌هایی برای نوجوانان ۱۴ ساله مناسب‌ است؟»، AI Overview یک فهرست تصویری کامل از کتاب‌ها را نمایش می‌دهد. با کلیک روی هر تصویر، یک پنل کشویی باز می‌شود که در آن می‌توانید لینک‌هایی برای خرید کتاب، خواندن توضیحات بیشتر و یا مراجعه به وب‌سایت‌های مرتبط دیگر  را مشاهده کنید.

تصویر شماره 20

نکته‌ قابل توجه: جای قرارگیری link cardها و نوع سایت‌هایی که در آن‌ها نمایش داده می‌شوند، متفاوت است. از آن‌جایی که گوگل همچنان درحال آزمایش روی AI Overviews است، شاید ظاهر و شیوه عملکرد این لینک‌ها در آینده تغییر کند.

چطور برای AI Overviews سایت‌ را بهینه‌سازی کنیم؟

گوگل در مستندات Search Central اعلام کرده است که اگر سایت شما اصول راهنمای بخش Search Essentials را رعایت کند، همین موضوع کافی است تا در نتایج AI Overviews نیز شانس دیده‌شدن داشته باشد.

تصویر شماره 21

بیایید چند راهکار عملی را بررسی کنیم که شانس دیده‌شدن سایت شما را در AI Overviews بالا می‌برد. این توصیه‌ها براساس راهنمای Google Search Essentials و تجربه‌های موفق در دنیای سئو شکل گرفته‌اند.

نکته مهم: با توجه به اینکه الگوریتم‌ها دائماً در حال تغییر هستند، روش‌های بهینه‌سازی برای AI Overviews هم به مرور زمان دست‌خوش تغییر می‌شوند. پس بهتر است رویکردهای مختلف را امتحان کرده و براساس نتایجی که به دست می‌آورید، مسیر خود را تنظیم کنید.

1. تحلیل عملکرد AI Overviews

پیش از آن‌که وارد اجرای تکنیک‌های بهینه‌سازی شوید، ابتدا باید بدانید که سایت شما درحال حاضر چه عملکردی در AI Overviews دارد. خبر خوب این است که برخی ابزارهای سئو خود را با این تغییرات جدید هماهنگ کرده‌اند و حالا اطلاعات مفیدی درباره حضور سایت‌ها در نتایج AI نشان می‌دهند.

برای مثال، Semrush در سپتامبر ۲۰۲۴ قابلیت ردیابی AI Overviews را به ابزار Organic Research اضافه کرد که این کار یک تحول مهم برای تحلیل دقیق جایگاه سایت‌ها در جست‌وجوهای مبتنی‌بر هوش مصنوعی محسوب می‌شود.

حالا ارزیابی عملکرد صفحات‌ سایت در AI Overviews بسیار ساده‌تر شده است. برای دسترسی به این اطلاعات، کافی‌ است وارد ابزار Organic Research شوید، به بخش Positions بروید، گزینه SERP Features را انتخاب کرده و از میان گزینه‌ها، AI Overview را انتخاب کنید.

تصویر شماره 22

(در حال حاضر این قابلیت در آمریکا، بریتانیا و هند دردسترس است.)

اکنون می‌توانید به سادگی بررسی کنید که کدام صفحات و کلمات کلیدی سایت‌ باعث شده‌اند AI Overviews در نتایج جست‌وجو ظاهر شود.

تصویر شماره 23

سایت ( نام سایت) درحال حاضر بیش از ۲۱۰۰ کلمه کلیدی دارد که در بخش AI Overviews نمایش داده می‌شوند. شما می‌توانید پیش‌نمایش صفحه نتایج جست‌وجو را ببینید و نحوه نمایش سایت‌ خود را بررسی کنید. برای مثال، در کلمه کلیدی «SEO strategies»، سایت ( نام سایت) هم در AI Overview و هم در Featured Snippet لینک دارد.

تصویر شماره 24

برای اینکه بهتر بفهمید چه عواملی باعث می‌شود که لینک‌های شما در AI Overviews نمایش داده شوند، از نسخه آزمایشی ۱۴ روزه Semrush استفاده کرده و داده‌ها را دقیق‌تر بررسی کنید. روی نوع محتوا، موضوعات محبوب و ساختار صفحات تمرکز کنید، چون این موارد تاثیر بالایی روی حضور در AI Overviews دارند.

2. اولویت‌دادن به تجربه کاربری (UX)

ترکیب یک تجربه کاربری عالی (UX) با رعایت اصول سئو ( مخصوصاً برای AI Overviews ) کلید موفقیت در رتبه‌بندی است. چون این فناوری و دیگر سرچ‌های مبتنی بر هوش مصنوعی، بیشتر به نیازهای واقعی کاربران توجه می‌کنند.

همان‌طور که بارتوش گورالویچ، بنیان‌گذار Onely.com، می‌گوید:

«اگر بتوانید فراتر از URLها و فاکتورهای تخصص و اعتبار (E-E-A-T) نگاه کرده و فقط روی این تمرکز کنید که کاربران دقیقاً دنبال چه چیزی هستند و چطور می‌توانید آن را به بهترین شکل نشان دهید، دقیقاً همان کاری است که الگوریتم هوش مصنوعی انجام می‌دهد.»

حالا، چطور می‌توانید تجربه کاربری سایت‌ را بهتر کنید؟ چند راه ساده و کاربردی وجود دارد:

پاسخ‌دادن به نیاز واقعی مخاطب (Search Intent)

در قدم اول، باید هدف اصلی کاربر از سرچ را بشناسید و یک پاسخ دقیق، روشن و مختصر نمایش دهید که نیاز آن را برطرف کند. هدف جست‌وجو معمولاً در یکی از این چهار دسته قرار می‌گیرد:

• اطلاعاتی (Informational): زمانی که مخاطب می‌خواهد چیزی یاد بگیرد یا درباره موضوعی اطلاعات کسب کند. مثل: «هوش مصنوعی چیست؟»
• راهنمایی یا مسیریابی (Navigational): زمانی که کاربر می‌خواهد به یک وب‌سایت خاص برسد. برای مثال: «ورود به دیجی‌کالا»
• تجاری (Commercial): وقتی مخاطب درحال بررسی و مقایسه گزینه‌ها برای خرید است، ولی هنوز تصمیم نهایی خود را نگرفته است. مثلا: «بهترین گوشی تا ۲۰ میلیون تومان»
• تراکنشی (Transactional): زمانی که کاربر آماده اقدام است؛ مثلاً خرید، ثبت‌نام یا دانلود. برای مثال: «خرید بلیط قطار»

درک درست هدف جست‌وجو، کلید تولید محتوایی است که در AI Overviews نمایش داده می‌شود.

تصویر شماره 25

برای تشخیص هدف پشت یک کلمه کلیدی، ابزار Keyword Overview در Semrush گزینه بسیار خوبی است. مثلاً اگر عبارت «what is SEO» را بررسی کنید، متوجه خواهید شد که هدف کاربر از این جست‌وجو Informational است؛ یعنی او به‌دنبال یادگیری مفاهیم اولیه سئو است.

تصویر شماره 26

از طرفی، عبارتی مثل «best retinol serum» نشان‌دهنده هدف جستجوی تجاری (commercial) است؛ چون کاربران به‌دنبال خرید محصول هستند، ولی پیش از آن می‌خواهند گزینه‌های مختلف را بررسی و مقایسه کنند تا بهترین انتخاب را داشته باشند.

تصویر شماره 27

برای داشتن یک تجربه کاربری مؤثر، محتوای شما باید به‌طور کامل با هدف جستجوی مرتبط با هر کلمه کلیدی هماهنگ باشد. فقط دانستن نوع هدف کافی نیست؛ حتماً نتایج برتر آن کلمه کلیدی را بررسی کنید تا متوجه شوید چه نوع محتوایی درحال حاضر عملکرد خوبی دارد. این کار به شما نشان می‌دهد که مخاطبان دقیقاً به‌دنبال چه چیزی هستند و چه ساختاری بیشترین پاسخگویی را دارد. پس از تحلیل نتایج، می‌توانید نوع محتوا را متناسب با هدف سرچ تولید کنید. به‌عنوان مثال:

• اگر هدف کاربر اطلاعاتی (Informational) باشد، ساختن یک راهنمای جامع یا یک آموزش مرحله‌به‌مرحله انتخاب مؤثری است.
• ولی اگر هدف تجاری (Commercial) باشد، کاربران به‌دنبال مقایسه گزینه‌ها هستند؛ دراین‌حالت، مقاله‌ای مثل بررسی و مقایسه محصولات (Product Roundup) یا راهنمای خرید (Buying Guide) بهترین عملکرد را خواهد داشت.

سازمان‌دهی اطلاعات برای افزایش خوانایی محتوا

بیشتر بازدیدکنندگان سایت قبل از اینکه تصمیم بگیرند محتوای شما را کامل بخوانند، اول آن را سریع مرور می‌کنند. اگر نتوانند به‌سرعت به اطلاعات موردنظر خود برسند، احتمال دارد صفحه را ببندند و سراغ منبع دیگری بروند. برای اینکه جلوی این اتفاق را بگیرید، محتوای شما باید ساده و خوانا باشد. استفاده از تیترهای مشخص، پاراگراف‌های کوتاه و بولت‌پوینت‌ها کمک می‌کند مخاطب راحت‌تر اطلاعات را پیدا کرده و سریع‌تر موضوع را بفهمد.

همچنین، استفاده از فضای سفید (white space) را جدی بگیرید. این فضا بین بخش‌ها به چشم‌ها استراحت می‌دهد، ظاهر متن را مرتب‌تر می‌کند و باعث می‌شود محتوا خواناتر به نظر برسد.

تصویر شماره 28

با این متن:

تصویر شماره 29

ترجیح می‌دهید کدام یک را ادامه دهید؟

استفاده از محتوای چندرسانه‌ای (Multimedia Content)

ویدئوها، تصاویر و موارد مرتبط را به محتوا اضافه کنید تا متن راحت‌تر هضم شود. این ابزارهای بصری به مخاطبان کمک می‌کنند که مفاهیم پیچیده را بهتر بفهمند، بیشتر با محتوا ارتباط برقرار کنند و نکات مهم را راحت‌تر به خاطر بسپارند.

بهینه‌سازی فنی سایت (Technical SEO)

روی بهبود جنبه‌های فنی سایت مثل سرعت بارگذاری صفحات، لینک‌های داخلی و بهینه‌سازی برای موبایل تمرکز کنید. این کار باعث می‌شود کاربران زمان بیشتری را در سایت شما بگذرانند و گوگل هم متوجه می‌شود که محتوای شما دقیقاً همان چیزی است که بازدیدکنندگان سایت به‌دنبال آن هستند.

3. چگونه سایت خود را برای گوگل بهینه‌سازی کنیم

گوگل معمولاً موضوع سایت شما را به‌راحتی تشخیص می‌دهد، ولی شما می‌توانید با چند کار ساده، فهمیدن آن را برای گوگل راحت‌تر کنید. مثلا:

• ایجاد یک ساختار قوی برای لینک‌های داخلی
• استفاده از Schema Markup برای دسته‌بندی بهتر صفحات
• کسب بک‌لینک از سایت‌های معتبر و مرتبط

ولی چطور مطمئن شویم گوگل سایت را به درستی تشخیص می‌دهد؟ اینجا Google Search Console  یا GSC به کمک شما می‌آید. این ابزار امکاناتی دارد که نشان می‌دهد گوگل چقدر سایت‌ شما را درک کرده است. در ادامه دو مورد از مهم‌ترین قابلیت‌های آن را بررسی می‌کنیم:

تحلیل جست‌وجوهای کاربر (Search Query Analysis)

در بخش Performance (عملکرد) در Google Search Console، می‌توانید متوجه شوید که کاربران با چه عبارت‌هایی وارد سایت شما می‌شوند و کدام کلمات کلیدی بیشترین ترافیک را برای سایت به‌همراه داشته است.

تصویر شماره 30

از خودتان بپرسید:

آیا عباراتی که کاربران با آن‌ها وارد سایت من می‌شوند، با موضوعات و کلمات کلیدی هدف سایت هماهنگ هستند؟ آیا این سرچ‌ها واقعاً به محتوای من مربوط‌ می‌شوند؟

اگر متوجه شدید که تعداد زیادی از این عبارات بی‌ربط هستند، احتمالا یکی از دو اتفاق افتاده است: یا گوگل محتوای سایت شما را به‌درستی درک نکرده و یا شما برای کلمات کلیدی اشتباه بهینه‌سازی کرده‌اید. درچنین‌شرایطی، احتمال حضور سایت در AI Overviews با کلمات کلیدی مدنظر شما کم خواهد بود.

دراین‌حالت بهتر است محتوای خود را بازبینی کرده و این موارد را بررسی کنید:

• آیا هر صفحه به‌وضوح یک موضوع مشخص را پوشش می‌دهد؟
• آیا ساختار محتوا منطقی و منظم است؟
• آیا محتوا با نیاز و نیت جست‌وجوی کاربر هماهنگ است؟

البته این کارها تضمین نمی‌کند که حتماً در AI Overviews قرار بگیرید، ولی شانس دیده‌شدن شما را برای جست‌وجوهای مرتبط بیشتر می‌کند. علاوه‌براین، این کار به بهبود رتبه‌ سایت در نتایج سرچ معمولی هم کمک خواهد کرد.

بررسی داده‌های ساختاربندی شده (Structured Data Verification)

استفاده از داده‌های ساختاریافته (Structured Data یا Schema Markup) به گوگل کمک می‌کند تا بهتر متوجه شود که محتوای شما درباره چیست. البته، این به معنی تضمین حضور سایت در AI Overviews نیست.

گوگل اجبار نمی‌کند که حتماً از داده‌های ساختاریافته استفاده کنید تا در این نتایج نمایش داده شوید. ولی به‌کارگیری آن‌ها درک دقیق‌تر و بهتری از محتوای صفحات شما به موتور جست‌وجو می‌دهد که درنهایت شانس شما برای دیده‌شدن در AI Overviews و حتی نتایج جست‌وجوی استاندارد افزایش می‌یابد.

برای بررسی اینکه داده‌های ساختاریافته به‌درستی روی سایت‌ اجرا شده‌اند، وارد Google Search Console شوید، به بخش «Overview» بروید و سپس تا قسمت «Enhancements» (بهبودها) پایین بیایید. در این بخش، خواهید دید که گوگل چه نوع داده‌های ساختاریافته‌ای را در سایت شما شناسایی کرده است.

تصویر شماره 31

اگر داده‌های ساختاریافته‌ای که روی سایت اعمال کرده‌اید در این بخش دیده نمی‌شوند، احتمالا مشکلی در نحوه پیاده‌سازی آن‌ها وجود دارد (در ادامه بیشتر درباره این موضوع توضیح می‌دهیم). با کلیک روی هر نوع داده، خواهید دید که کدام صفحات به‌درستی نشانه‌گذاری شده‌اند و کدام صفحات نیاز به اصلاح یا بازبینی دارند.

تصویر شماره 32

خطاهایی که اینجا می‌بینید، نشان می‌دهد که گوگل داده‌های ساختاریافته (schema) شما را درست نخوانده است. اگر خطایی وجود دارد یا نشانه‌گذاری‌هایی که قبلاً انجام داده‌اید نمایش داده نمی‌شود، باید پیاده‌سازی schema خود را دوباره بررسی کنید. برای شناسایی و رفع مشکلات، می‌توانید از ابزار Markup Validator در سایت Schema.org استفاده کنید. کافی است کد نشانه‌گذاری خود را در این ابزار قرار دهید تا مشکلات احتمالی و نکات لازم را به شما نشان دهد.

تصویر شماره 33

4. تولید محتوایی که یک موضوع را به‌طور جامع پوشش دهد

Link cardها در AI Overviews صرفاً به صفحاتی که مستقیماً به عبارت سرچ جواب می‌دهند، محدود نیستند. گوگل تلاش می‌کند منابع متنوعی درباره جنبه‌های مختلف موضوع را نشان دهد تا کاربران بتوانند هم سریع به پاسخ برسند و هم درصورت نیاز، عمیق‌تر درباره آن موضوع جست‌وجو کنند.

برای مثال، اگر کاربری عبارت «هدفون بی‌سیم برای اندروید با میکروفون» را سرچ کند، کارت‌های لینک در AI Overview فقط یک لیست از محصولات را نشان نمی‌دهد. درعوض، ترکیبی از محتوای متنوع نمایش داده می‌شود، مانند:

• راهنمای انتخاب هدفون بی‌سیم و ویژگی‌هایی که باید به آن‌ها توجه کرد.
• مقالات مختلف درباره مقایسه‌ بین مدل‌های مختلف مناسب برای اندروید
• بررسی تخصصی محصولاتی که میکروفون باکیفیت دارند
• فهرست بهترین گزینه‌ها با توجه به کاربرد یا بودجه

این کار به کاربران کمک می‌کند که سریع‌تر تصمیم بگیرند و درعین‌حال، یک تصویر جامع‌تر از موضوع سرچ خود به دست آورند.

تصویر شماره 34

بررسی یک محصول خاص:

تصویر شماره 35

همچنین اگر مخاطبان موضوعات دقیق‌تری مانند «بهترین هدفون‌های ضدآب» یا «بهترین هدفون‌های بی‌سیم برای دوندگان در بریتانیا» را جستجو کنند، Link cardها در AI Overview فقط یک منبع کلی را نمایش نمی‌دهند. بلکه یک مجموعه‌ کامل از محتواهای متنوع و مرتبط با همین موضوعات را نیز نشان می‌دهند تا کاربران بتوانند اطلاعات دقیق‌تری به‌دست آورند و راحت‌تر تصمیم‌گیری کنند.

تصویر شماره 36

Link cardهای AI Overview فقط سایت‌هایی که مرتبط با عبارت جست‌وجو هستند را نشان نمی‌دهند. بلکه لینک‌هایی درباره سؤالات مرتبط با هدف کسب اطلاعات و سرچ‌های مربوط به محصول را هم نمایش می‌دهند. به‌همین‌دلیل، این کارت‌ها طیف گسترده‌تری از محتوا را نسبت به نتایج عادی گوگل پوشش می‌دهند.

ولی چطور می‌توانید سایت خود را طوری بهینه‌سازی کنید که شانس نمایش در این کارت‌ها را داشته باشد؟

یک راه ساده و مؤثر، جستجوی دستی کلمه کلیدی هدف در گوگل است. باید بدانید که همه عبارات جست‌وجو الزاماً AI Overview ندارند. حتی اگر درحال حاضر این قابلیت برای یک عبارت فعال باشد، ممکن است در آینده تغییر کند. بااین‌حال، این بررسی دید خوبی درباره نوع محتوایی که AI Overview برای موضوع شما انتخاب می‌کند، ارائه می‌دهد.

اگر کلمه کلیدی هدف شما AI Overview داشت، به همه لینک‌های موجود در Link cardها توجه کنید. روی همه آن‌ها کلیک کرده و موارد زیر را یادداشت کنید:

• کلمات کلیدی دیگری که هدف قرار داده‌اند
• اینکه لینک‌ها به یک صفحه کامل اشاره دارند یا فقط به بخشی از آن
• نوع محتوایی که نمایش داده شده است (مثل ویدیو، سوالات متداول یا تصاویر)

با بررسی این موارد، درک بهتری از محتوای مورد علاقه AI Overviews به دست می‌آورید و می‌توانید محتوای مشابه به آن را تولید کنید.
برای نمونه، جستجوی عبارت «how big water tank do you need for a pressure washing business» (چه اندازه تانک آبی برای کسب‌وکار شست‌وشوی فشار بالا لازم است)، انواع مختلفی از محتوا را در نتایج AI Overviews نشان می‌دهد.
برای مثلاً: راهنمایی برای انتخاب اندازه مناسب تانک آب، برای این نوع کسب‌وکار:

تصویر شماره 37

ویدئوی یوتیوب با عنوان «آیا دستگاه شست‌وشوی فشار بالا به تانک بافر نیاز دارد؟»

تصویر شماره 38

و یک صفحه فروشگاهی (ecommerce) که یک لیست از تانک‌های آب مناسب برای دستگاه شست‌وشوی فشار بالا برای خرید را نشان می‌دهد:

تصویر شماره 39

می‌بینید که این مثال‌ها چطور کلمات کلیدی، نوع محتوا و هدف جست‌وجوی متفاوتی را در بر می‌گیرند؟ دقیقاً همین رویکرد را باید برای بهینه‌سازی سایت خود دنبال کنید: یعنی موضوعات موردنظر خود را به‌صورت کامل و همه‌جانبه پوشش دهید. البته این کار فقط برای AI Overviews مفید نیست، بلکه به‌طور کلی یکی از بهترین روش‌هادر سئو (SEO) هم به حساب می‌آید. پس یا محتوای جدیدی تولید کنید که هر کدام از کلیدواژه‌ها را هدف قرار دهد و یا محتوای فعلی‌ خود را طوری توسعه دهید که این موضوعات مختلف را در بر بگیرد.

5. مدیریت حضور و اعتبار آنلاین خود

AI Overviews فقط به محتوای وب‌سایت شما تکیه نمی‌کنند، بلکه داده‌ها را از منابع مختلف در سراسر وب گردآوری می‌کنند. به‌همین‌دلیل، اینکه دیگر وب‌سایت‌ها و منابع معتبر چه دیدگاهی نسبت به برند، محصولات یا خدمات شما دارند، تأثیر زیادی دارد. برای مثال، در جستجوی «بهترین نرم‌افزار منابع انسانی (HR software)»، کاربران پیش از آنکه به صفحه محصول شما برسند، ابتدا یک خلاصه‌ از توصیه‌ها یا رتبه‌بندی‌های منتشرشده در سایت‌های دیگر را می‌بینند.

تصویر شماره 40

خب، پس چه کارهایی می‌توانید انجام دهید؟

برای اینکه در فضای آنلاین حضور مؤثرتری داشته باشید و برند خود را در دید مخاطبان و الگوریتم‌ها بهتر نمایش دهید، اقدامات زیر به شما کمک می‌کند:

• تیم خود را در شبکه‌های اجتماعی فعال کنید
• به سوالات مختلف درباره محصولات و برند خود در سایت‌هایی مثل Reddit، Quora و دیگر انجمن‌های آنلاین پاسخ دهید
• به صورت مستمر نظرات مشتریان در سایت‌های نقد و بررسی را پیگیری کنید
• با اینفلوئنسرها همکاری کنید تا ویدیوهای بررسی یا پست‌های وبلاگی درباره برند شما بسازند
• کاربران و مشتریان را تشویق کنید که درباره برند شما محتوا تولید کنند

حتی اگر سایت شما در بخش AI Overviews نمایش داده نشود، باز هم می‌توانید از حضور در این بخش‌ها سود ببرید. برند شما از طریق محتوایی که در سایت‌های دیگر منتشر شده است، در این نتایج ظاهر می‌شود. با مدیریت فعال و هوشمندانه اعتبار آنلاین، درواقع به تغذیه منابعی کمک می‌کنید که AI Overviews از آن‌ها اطلاعات استخراج می‌کند. یعنی می‌توانید روی برداشت مخاطبان از برند خود تأثیر بگذارید، حتی اگر مستقیماً به سایت شما اشاره نشده باشد.

از طرفی، مدیریت حرفه‌ای حضور آنلاین فقط برای بهبود سئو نیست؛ بلکه از نظر برندینگ و اعتمادسازی نیز یک تصمیم هوشمندانه و ارزشمند برای کسب‌وکار شما خواهد بود.

6. بهینه‌سازی برای سایر سیستم‌های گوگل (نه فقط AI Overviews)

AI Overviews هنوز یک قابلیت جدید است و اطلاعات دقیقی درباره فاکتورهای رتبه‌بندی آن در دسترس نیست.
اما یک چیز کاملاً روشن است:  اگر می‌خواهید دیده شوید، نباید فقط روی AI Overviews تمرکز کنید. باید بهینه‌سازی کلی برای موتور جست‌وجوی گوگل را در اولویت قرار دهید. یعنی:

• بهبود سئوی سایت‌ خود را به‌صورت پایه‌ای و اصولی دنبال کنید.
• روی تولید محتوای ارزشمند، افزایش سرعت سایت، ساختاردهی درست صفحات، لینک‌سازی مؤثر و ارتقاء تجربه کاربری تمرکز کنید.

وقتی این پایه‌ها قوی باشند، رتبه سایت در نتایج گوگل بهتر می‌شود و شانس دیده‌شدن شما در AI Overviews هم افزایش می‌یابد. پس همیشه به یاد داشته باشید: اصول سئو همچنان کلید موفقیت هستند و تسلط بر آن‌ها، راه رسیدن به موفقیت در فناوری‌های جدید مثل AI Overviews را هم هموار می‌کند.

چطور مانع نمایش محتوای خود در AI Overviews شویم؟

برای جلوگیری از نمایش محتوای خود در AI Overviews، می‌توانید از سه روش استفاده کنید:

• تنظیم فایل robots.txt برای مسدود‌کردن خزش گوگل روی صفحات خاص
• به‌کارگیری تگ noindex که باعث می‌شود گوگل صفحه شما را در نتایج جست‌وجو نشان ندهد
• استفاده از تگ nosnippet برای جلوگیری از نمایش خلاصه‌ای از محتوای شما در نتایج

ولی توجه داشته باشید که اجرای هر یک از این روش‌ها به‌طور قابل‌توجهی ترافیک ارگانیک سایت شما را کاهش می‌دهد. اگر دلیل قوی و مهمی برای این کار ندارید، پیشنهاد می‌کنیم از این راه‌ها استفاده نکنید.

بهترین روش برای بهینه‌ سازی در جستجوی مبتنی بر هوش مصنوعی

هوش مصنوعی به‌وضوح آینده جست‌وجو را متحول می‌کند و بهترین کار این است که استراتژی سئو خود را با این تغییرات هماهنگ کنید. بااین‌حال، اصول پایه سئو همچنان اهمیت بالایی دارند و یک سئو قوی، باعث می‌شود هم در سرچ معمولی و هم در AI Overviews بیشتر دیده شوید. اگر نمی‌دانید از کجا شروع کنید، بهترین راه انجام یک بررسی کامل سایت است.
ما با استفاده از این روش توانسته‌ایم ترافیک ارگانیک خود را سالانه تا ۳۰٪ افزایش دهیم.

راهنمای پیوست شده شامل موارد زیر است:

• مراحل ساده و گام‌به‌گام برای بررسی کامل سایت
• راهکارهای بهینه‌سازی برای انواع جست‌وجو
• مراحل بیشتر برای بررسی اعتبار سایت و بهبود تجربه کاربری و افزایش رضایت کاربران